Haziran ile ekim ayları arasında ABD'de çalışarak hem para kazanmak hem de İngilizce pratiği yapmak ister misiniz? Cevabınız "evet" ise ABD hükümeti tarafından desteklenen kültürel değişim programı WAT (work&travel) programına başvurmanız gerekiyor.
Para dergisinin haberine göre WAT, öğrencilere özel bilgi-beceri gerektirmeyen işlerde maksimum 4 ay süreyle günde 8 saat çalışarak dil pratiği yapma, 1 ay da ABD'yi gezip keşfetme imkanı sağlıyor. Programın toplam süresi 5 ay. Katılım için son tarih 15 Nisan 2009. Ancak bu tarihe kadar kontenjanlar dolmazsa başvurular daha ileri bir zamana uzatılabiliyor.
DÜNYA İKİNCİSİYİZ
WAT'a 2008'de 136 ülkeden toplam 143 bin 589 üniversite öğrencisi katıldı. En çok öğrenci gönderen ülkeler arasında Türkiye ikinci sırada bulunuyor. Geçen yıl Türkiye'den 11 bin 688 öğrenci WAT'a katıldı. İlk sırada ise 29 bin 716 öğrenci gönderen Rusya bulunuyor. Öğrenciler, bu programın temsilciliğini yapan Academix, Alternatif, Advis, United Towers, Edumar, Mezun Group, Network ve İstanbul Lisan Merkezi, Horizon, Atılım, Elit Eğitim ve West Education gibi şirketler tarafından ABD'ye gönderiliyor.
TÜRK ÖĞRENCİ SAYISI 12 BİNİ AŞACAK
Mezun Group CEO'su Ali Hantal, 2009'da Türkiye'den 12 binin üzerinde katılım beklediklerini söylüyor. Programın başvuru ve katılım koşullarında genel olarak bir değişiklik yok. Programın öğrenciye maliyeti 2 bin 500 ile 3 bin dolar arasında değişiyor. Bu bedele gidiş dönüş uçak bileti, vize ücreti, pasaport ve cep harçlığı dahil.
WAT programına katılacak öğrencilerin 18-28 yaş arasında olması gerekiyor. Tabii orta seviyede İngilizce bilmek de şart. Ayrıca sabıka kaydınız temiz olacak ve herhangi bir sağlık sorununuz da olmayacak.
Programa, YÖK tarafından denkliği tanınan 4 yıllık üniversitelerin birinci, ikinci, üçüncü sınıf veya yüksek lisans birinci sınıf; iki yıllık üniversitelerinse hazırlık, birinci ve ikinci sınıf öğrencileri katılabiliyor. Vize başvurularında iki yıllık ön lisans programları öğrencilerinin şansları lisans ya da yüksek lisans öğrencilerine göre daha düşük oluyor.
Doktora öğrencileri ve Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi (AÖF) öğrencileri bu programa katılamıyor. Ancak AÖF İngilizce Öğretmenliği ikinci ve üçüncü sınıf öğrencileri bu ayrıcalıktan yararlanabiliyor. Bu arada, not ortalamasının 4 üzerinden en az 2 olması gerektiğini de belirtelim.
Diğer yandan, yeni kurallarla ilk kez bu yıl dördüncü sınıf öğrencilerine de WAT'ın yolu açıldı. Buna göre, ülkesine geri döneceğini kesin bir şekilde kanıtlayabilen lisans programı dördüncü sınıf öğrencileri de programa katılım hakkı tanındı. Ancak yine vize başvurularındaki şansları lisans ara sınıf öğrencilerine göre daha düşük olacak.
"AMAÇ PARA KAZANMAK DEĞİL"
WAT programına katılmayı düşünüyorsanız, önce bu sistemin içeriğini net olarak öğrenmenizde fayda var. Çünkü WAT, "çok para kazandıran" bir program değil. Asıl yararı, daha ucuz maliyetle İngilizce pratiği. Normal koşullarda ABD'de 3 aylık dil eğitiminin maliyeti 5 bin doları bulabiliyor. Oysa WAT'a uygun bir öğrenci 3 bin dolara pratik yapabilir. Üstelik garsonluk, bulaşıkçılık, banket elemanlığı, çamaşırhane görevlisi, depo sorumlusu, kasiyer, satış elemanı, oyun alanı sorumlusu, cankurtaran, yiyecek-içecek reyon görevlisi, otopark görevlisi ve boyacılık gibi vasıf gerektirmeyen işlerde çalışıp ayda 900-bin 500 dolar kazanmak da mümkün. Aylık kazanç tabii ki çalışma saatine göre değişiyor.
ABD'de saat başına asgari ücret 5.15 dolar. WAT programında haftada ortalama 35-40 saat arası çalışma imkanı var. Sezonun yoğun olduğu aylarda haftalık çalışma saati daha da artabiliyor. İş yoğunluğun azalması, hava şartları ve benzeri nedenlerle bazı haftalarda çalışma saatleri 30 saatin altına düşebiliyor. Konaklama masrafınız da bulunduğunuz bölgeye göre değişebiliyor. Öğrenciler çoğunlukla uygun fiyatla kalabilecekleri otelleri tercih ediyor. Birlikte daire kiralamak ya da otellere göre daha ucuz olan apartlarda kalmak da tercih edilebilir.
HAYAL KIRIKIĞI YAŞAMAYIN
Gerçek hayatta olduğu gibi bu programda da işinizle, kaldığınız evle, iş arkadaşlarınızla ilgili sorunlar yaşayabilirsiniz. Yani birçok sorunun üstesinden tek başınıza gelmeye hazırlıklı olun. Örneğin, işverenler sizi misafir değil işletmesinde çalışan biri olarak görecek. Dolayısıyla misafirperverlik göstermek yerine, sizden mesai saatlerinde verilen görevi tam olarak yapmanızı isteyecek. Ayrıca program süresinde İngilizce'yi dört dörtlük konuşur hale gelmeniz de mümkün değil. Zaten programı da "Size İngilizceyi tamamen öğretip, ABD'yi turist gibi gezdireceğiz" diye tanıtmıyorlar. Tersine, ABD'nin içinden biri gibi yaşayıp sosyal hayatı algılatmak istiyorlar.